Yeni Kaledonya’da meclis Anayasa değişikliğine yeşil ışık yaktı, bölge karıştı. Fransa’nın denizaşırı toprakları, günlerdir bağımsızlık destekçileri ile karşıtları arasında yükselen tansiyona şahitlik ediyor. 14 Mayıs gecesi bu olaylar silahlı çatışma boyutuna ulaştı. Yeni Kaledonya’da yaşanan olaylarda, ilk belirlemelere göre 2 kişi hayatını kaybetti, yüzlerce yaralı var.
Bölgedeki gerginlik, Fransa’nın da bu sıralar en önemli gündemini teşkil ediyor. Hükümet kanadından yapılan ilk açıklamalarda sükunet ve barış çağrısı yapıldı. Ortak bir zeminde uzlaşabilmek amacıyla, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, taraf temsilcileri ve milletvekillerini Paris’e davet etmesi bekleniyor.
Fransa’nın denizaşırı toprakları arasında yer alan Yeni Kaledonya’daki olayların gelişimine kısaca göz atalım.
Yeni Kaledonya’da Anayasa Değişikliği ve Macron’un Çağrısı
Fransa’nın Pasifik Okyanusu’ndaki denizaşırı bölgesi Yeni Kaledonya’da, anayasa değişikliği süreci ve toplumsal gerilimler son dönemde önemli gündem maddeleri haline geldi. Hatırlanacağı üzere Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bölgenin statüsünü ve seçim sistemini yeniden düzenlemeyi hedefleyen bir anayasa değişikliği yapılmasını önermişti. Bu değişikliğin ise 2024 yılı başlarında tamamlanması planlanıyordu.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bölgede barış ve huzuru sağlama amacıyla tüm tarafları diyaloga davet etti. Macron, şiddeti kınayarak, bu tür olayların kabul edilemez olduğunu belirtti. Milletvekilleri de benzer şekilde, bölgedeki şiddetin sona ermesi ve anayasa değişikliği sürecinin barışçıl bir şekilde ilerlemesi için çağrıda bulundular (La Croix) (Outre-mer la 1ère).
Yeni Kaledonya’da Anayasal Reform ve Bölgede Başgösteren Zorluklar
Yeni Kaledonya’daki anayasa değişikliği, bölgenin siyasi geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Değişikliklerin hayata geçirilmesi, özellikle yerel seçimlerin yaklaşmasıyla daha da karmaşık hale geliyor. Bağımsızlık yanlıları ve karşıtları arasındaki müzakereler zor ilerliyor ve hukuki zorluklar bulunuyor. Emmanuel Macron, meşruiyetini sağlamaya çalıştığı bu değişikliklerin, bölge halkının geniş katılımı ve onayı ile yapılmasını savunuyor. Ancak tüm tarafları memnun edecek bir uzlaşının sağlanması zor görünüyor (Public Sénat) (La Gazette).
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Yeni Kaledonya Ziyareti
Hatırlanacağı üzere Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 24-26 Temmuz 2023 tarihleri arasında bölgedeye bir ziyaret gerçekleştirmişti. 2018’den sonraki bu ikinci ziyaretin ana amacı, Yeni Kaledonya’nın geleceği, anayasa değişikliği ve bölgedeki sosyal gerilimleri ele almak olmuştu.
Ziyaret sırasında Macron, anayasa değişikliğinin konsensüs temelinde yapılması gerektiğini vurgulamıştı. Ayrıca, Macron, bağımsızlık yanlıları ve karşıtları ile bir araya gelerek bölgenin siyasi geleceği ve statüsü üzerine görüşmelerde bulunmuştu. Bu görüşmelerde, bölgenin ekonomik, kültürel ve çevresel hedefleri de ele alınmış ve özellikle genç nüfusun geleceği üzerine görüşmeler gerçekleştirilmişti (Outre-mer la 1ère) (Outre-mer la 1ère) (elysee.fr) (elysee.fr).
Ziyaret, aynı zamanda Yeni Kaledonya’daki mevcut gerilimleri yatıştırma ve bölge halkı arasında bir birliktelik oluşturma çabası olarak da değerlendiriliyordu. Macron, bölgenin zengin kültürel mirasını ve kimliğini tanımanın yanı sıra, ekonomik ve çevresel sürdürülebilirliği teşvik etmenin önemine de bu ziyareti esnasında dikkat çekti (elysee.fr) (elysee.fr).
Fransa’nın Denizaşırı Toprakları, Şiddet Olaylarına Sahne Oluyor
Ancak hükümetin tüm bu çabalarına rağmen Anayasa değişikliği süreci, bölgede ciddi toplumsal gerilimlere yol açtı. Bağımsızlık yanlıları ile karşıtları arasında süregelen anlaşmazlıklar, özellikle son referandumun sonuçlarının kabul edilmemesiyle daha da derinleşti. Mayıs 2024 itibarıyla, şiddet olayları ve çatışmalar Nouméa, Mont-Dore ve diğer büyük yerleşim alanlarında yoğunlaştı. Bu süreçte, çok sayıda polis müdahalesi ve tutuklama gerçekleşti, ayrıca kamu düzeninin sağlanması için ekstra güvenlik önlemleri alındı.
14 Mayıs gecesi yaşanan silahlı çatışmalarda 2 kişi hayatını kaybetti, yerel halktan yüzlerce kişi yaralandı. Halkın güvenliği için ek tedbirler alındı, sokağa çıkma yasakları uygulamaya kondu ve mağazalar erken saatlerde kapanmaya başladı (Outre-mer la 1ère) (Toyota | Nouvelle-Calédonie).
Marine Le Pen’in Yeni Kaledonya Ziyareti, Bölgede Gerilimi Tırmandırdı
Marine Le Pen’in 2023 yılındaki Yeni Kaledonya ziyareti de, bölgedeki anayasa değişikliği tartışmaları ve toplumsal gerilimlerle doğrudan ilişkilidir. Le Pen, bağımsızlık karşıtı görüşlerini ve bölgenin Fransa ile olan bağlarını güçlendirme arzusunu ifade etmek için bölgeyi ziyaret etti. Ziyareti sırasında, bağımsızlık karşıtlarını bir araya gelmeye çağırdı ve bölgenin Fransa’nın bir parçası olarak kalmasının önemini vurguladı (Les Nouvelles Calédoniennes) (Outre-mer la 1ère).
Le Pen’in ziyaretinin, bölgedeki mevcut siyasi iklimi etkilediği ve anayasa değişikliği sürecinde daha fazla gerilim yarattığı yadsınamaz bir gerçek. Ayrıca ziyaretin zamanlaması da Macron’un anayasa değişikliği önerisiyle paralellik göstermiştir. Bu nedenle Marine Le Pen, bugünlerde bağımsızlık yanlıları ve karşıtları arasındaki tartışmaları daha da alevlendirmekle suçlanıyor (Outre-mer la 1ère).
Fransa’nın Denizaşırı Toprakları: Yeni Kaledonya’da OHAL İlan Edilmesi Gündemde
15 Mayıs 2024 sabahına dair bir son dakika gelişmesi ile yazımızı noktalayalım. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bölgedeki durumu ele almak için bu sabah güvenlik konseyini toplama kararı aldı.
Medyada yaygın olan ortak görüş, sokağa çıkma yasağı ve diğer tedbirlerin şiddet olaylarını bastırmada yetersiz kalması sebebiyle, bölgede OHAL ilan edilebileceği yönünde. Eğer ki bu gerçekleşirse, Fransız ordularının Yeni Kaledonya’ya gönderilmesine şahitlik edeceğiz.
Gelişmeleri web sitemizden aktarmaya devam ediyor olacağız.
Kapak fotoğrafı: AFP
