Daha önce Fransızcadan Türkçeye geçen kelimeler hakkında konuşmuştuk. Ancak liste oldukça uzun olduğundan (yaklaşık 5000 kelime) hepsinden söz etmek mümkün değil. Bugün, Fransızcadan geldiğine şaşıracağınız 10 kelimeyi daha sizler için derledik. Gelin birlikte hem yeni Fransızca kelimeler öğrenelim hem de Türkçe kelimelerin kökenlerinin izini sürelim!
Minyon / Mignon:
Minyon kelimesini Türkçede ufak tefek kişiler için kullanıyoruz. Bu kelime aslında Fransızca “mignon” kelimesinden geliyor. Ancak dikkat! Mignon, Fransızcada “sevimli” anlamına geliyor ve kişiler dışında da sıfat olarak kullanılabiliyor.
Örneğin; C’est mignon chez vous.
Şans / Chance:
Şans sözcüğü, direkt olarak “şans” olarak okunan “chance” sözcüğünden gelmektedir. Güvenle kullanabilirsiniz, birebir aynı anlamı taşıyorlar. Ayrıca iyi şans dilemek için Fransızcada kullanılan “bonne chance” ile Türkçedeki “bol şans” arasındaki fonetik yakınlık da hoş bir detay olarak karşımıza çıkıyor.
Detay demişken…
Detay / Détail:
Türkçede ayrıntı anlamında kullandığımız detay kelimesi, Fransızcadaki “détail” sözcüğünden gelir. Her iki dilde de okunuş ve anlamları tamamen aynıdır. Bu nedenle bu kelimeyi de Fransızca kelime haznenize tereddütsüz ekleyebilirsiniz.
Jaluzi / Jalousie:
Sıradaki kelime biraz ilginç. Türkçede “jaluzi” dediğimiz şerit perdelere Fransızcada da “jalousie” deniliyor. Ancak Fransızcada “jalousie” kelimesinin çok daha bilinen bir ilk anlamı var: Kıskançlık. Bu perde türünün neden “kıskançlık” anlamına gelen bir kelime ile adlandırıldığı biraz muamma. Yine de jaluzinin özelliğinin karşı taraftan görünmeden perdenin ardını izleme imkanı sağlaması oluşu bir ipucu vermiyor da değil.
Fondöten / Fond de teint:
Bu aşina olduğumuz sözcüğün en şaşkınlık yaratan kısmı Fransızcadan geçmiş olması değil, Fransızcada nasıl yazıldığı bana kalırsa. Tenin üstünü örten renkli kozmetik ürüne fondöten diyoruz. Fransızcada da bu anlamda kullanılan “fond de teint”, motamot çevirdiğimizde renkli baz anlamına geliyor. Ve siz sormadan söyleyelim; evet, “fondöten” olarak okunuyor.
Bonus:
Kelimesi kelimesine yaptığımız çeviriler için kullandığımız “motamot” da Fransızca “kelime” anlamında gelen “mot” ile oluşturulan “mot à mot“ ifadesinden geliyor.
Şofben / Chauffe-bain:
Özellikle banyolarda kullanılan ve gaz veya elektrikle suyu ısıtan alete şofben diyoruz. Dilimize oldukça yabancı duran bu kelime de Fransızcadan gelenler arasında. Yine aynı cihaz için kullanılan “chauffe-bain”, ısıtma anlamındaki “chauffe” ve banyo anlamındaki “bain” sözcüklerinin birleşimiyle oluşmuştur. Okunuşu ise tahmin edeceğiniz üzere “şofben”dir. 🙂
Dekolte / Décolleté:
Son olarak aynı kökten türemiş üç farklı kelimeden söz edeceğiz. Bunlardan ilki: Dekolte. Fransızca “décolleté”, omuzların ve göğsün bir kısmını açıkta bırakan giysiler için kullanılır. Türkçede de aynı anlamı taşımaktadır. Décolleté sözcüğü, vücudun baş ile göğüs arasında kalan bölgesini ifade eden “cou” sözcüğünün eski karşılığı olan “col” kelimesinden türemiştir. Ancak “col” kelimesinden türeyen ve Türkçeye geçen tek kelime dekolte değildir.
Kolye / Collier:
Tarih boyunca boynumuzu süsleyen çeşit çeşit takıların, zincirlerin, boncukların ortak adı: Kolye. Fransızca “collier” sözcüğünün telaffuz edildiği gibi yazılmasıyla dilimize geçmiştir. Vücudun boyun bölgesini ifade eden “col”den türeyen bir diğer kelimedir.
Kaşkol / Cache-col:
Bunlardan sonuncusu ise kış aylarında boynumuzu ve göğsümüzü soğuktan koruyan kaşkoldur. İşlevi isminden belli olan eşyalardan biri olan “cache-col”, gizlemek ve korumak anlamına gelen “cacher” sözcüğü ile “col”ün birleşiminden oluşmuştur.
Fransızcadan Türkçeye geçen yeni kelimeler öğrendik. Daha önceki listemize de göz atmayı unutmayın.
Peki bu kelimeler arasından sizi en çok şaşırtan hangisi oldu?
