Yeşil Peri (Absent): Ortaya Çıkışı, İçilişi ve Tarifi

Yeşil Peri ya da absent, hafızalarımıza kazınan çok yüksek alkol oranıyla kazınan bir Fransız içkisidir. Bir çoğumuz yeşil periyi onu delirten içki olarak da bilir. Hatta bir rivayete göre van Gogh kulağını absent içtikten sonra kesmiştir. Birçok sanatçıya ilham veren ve 19. yüzyıla damga vuran gizem dolu yeşil peri içkisini kaleme aldık.

Antik Çağda Yeşil Peri İçkisinin Kaynağı: Artemisia Bitkisi (Pelin Otu)

Pelin otu ya da Artemis, ılıman iklimi ve kuru toprağı seven bir bitkidir. Avrupa kıtasının bir bölümünde yaban halde yetişir. Boyu yaklaşık bir metreye kadar uzar. Temmuz ve Eylül ayları arasında çiçek verir.

Antik çağda yeşil peri içkisinin ana bileşeni olarak pelin otunun kullanıldığını biliyoruz. Ancak dönemde bugünkü gibi damıtılmış alkollü bir içeçek değildi. O zamanlar, pelin otu tüketimi için demleme ve maserasyon yöntemi yaygındır. Asıl amaç mide ağrılarını gidermek ve deniz tutmalarını tedavi etmektir. Tıbbın babası kabul edilen Hipokrat da bu bitkiden bahsetmiştir. Hipokrat, pelin otunun yaratıcılığı artıran ve afrodizyak etkisi yapan bir bitki olduğunu belirtmiştir.

Absinthe (Yeşil Peri), Damıtılmış Bir İçki Olarak Doğuyor

Damıtılarak elde edilen absent on sekizinci yüzyıla dayanır. Marguerite Henriette Henriod absentin tarifini bulan kişidir. O da absenti mide ağrılarını gidermek için ilaç olarak kullanır. Daha sonra on sekizinci yüzyılın sonlarına doğru, Henriod tarifinin sırrını İsviçreli bir iş adamına satar. Böylece, Daniel-Henri Dubied İsviçre’de ilk damıtma merkezini kurar. Onun ardından ise, damadı Henri-Louis Pernod, Fransa’da Pontarlier kasabasında ilk absent fabrikasını “Pernod Fils“ adıyla kurar.

Ancak, absent tüketimindeki asıl artış 1830 yıllarına Cezayir’in sömürgeleştirilme sürecine denk gelir. Bu süreçte, askerler dizanteri ve malaria gibi hastalıklarla mücadelede absent kullanır. Bu nedenle içme suyunun içine birkaç damla absent eklerler. O kadar ki, absent (yeşil peri) onları yalnızca bazı hastalıklardan korumakla kalmaz aynı zamanda mental olarak da savaş sırasında morallerini korumalarına yardımcı olur. Bundan dolayı askerler Fransa’ya döndüklerinde absent kullanmaya devam ececeklerdir. Ardından Paris kafelerinde başta olmak üzere absent (yeşil peri) tüketimi yaygınlaşmaya başlar.

Absentin yaygınlaşmasında ikinci bir neden daha gösterebiliriz. 1850’li yıllarda üzüm bağlarını asma biti sarar. Böylece Avrupa’daki bağların üçte ikisi büyük zarar görür. Bunun sonucu olarak ise şarap fiyatlarında büyük artış yaşanır. Yalnızca burjuva kesim şarap alabilmektedir. Bu yüzden işçi ve orta sınıf kendine daha ucuz bir alternatif bulmak zorunda kalır. Absent hem ucuz olması hem de güçlü etkisiyle istekleri fazlasıyla karşılamıştır.

Bohem Kültürün Parçası Olarak Yeşil Peri

Absent çok yüksek alkol seviyesi ile gizemli bir sarhoşluğun sebebidir. Tam olarak bu sebepten dolayı da sanatçılar arasında günden güne daha popüler hale gelir. Yaratıcılıklarını artırmak ve görüş açılarını değiştirmek isteyen ressamlar ve şairler absentın, nam-ı diğer yeşil perinin sihrinden yararlanır.

Bu şairlerin başında Baudelaire, Verlaine ve Rimbaud gelirken ressamlar arasında Edgar Degas, Paul Gauguin, Van Gogh, Henri de Toulouse-Lautrec yer alır.

Absent Yasaklanıyor

Özellikle sanatçılarla beraber, Paris yaşamının vazgeçilmez bir parçası olmuştur absent. Hatta genellikle aperitif içkiler içilen beş ila yedi arası “L’heure verte” olarak anılmaya başlar. Ancak bu popülerlik beraberinde daha fazla üreticiyi ve rekabeti de getirmiştir. Böylece kalitesi değişen ve alkol oranında denetim ve sınır olmayan çeşitli absentler üretilir. Lakin, absent içinde bulunan thujone bileşeni sinir dokusuna zararlı bir maddedir. Bu sebeple halüsinasyonlar başta olmak üzere çeşitli hastalıklara sebebiyet verir.

28 Ağustos 1905 yılında trajik bir olay yaşanır. Absenti fazla kaçıran bir bağcı gecenin sonunda hamile eşini ve iki küçük çocuğunu öldürür. Böylesi bir olay, hali hazırda alkol karşıtı olan grupları harekete geçirir.

Absentin yasaklanması için bir seferberlik başlar. Pasteur ve Claude Bernard gibi ünlü iki doktorun öncülüğünde başlayan bu seferberlik katolik kilisesi ve bazı sendikalar tarafından destek görür. Ayrıca şarap üreticilerinin de ” Tous pour le vin, contre l’absinthe!” sloganıyla bu duruma destek verdiğini unutmamak gerekir. Sonuç olarak 400.000 kişi tarafından imzalanan absent karşıtı dilekçe toplanır ve nihayetinde 1915 yılında Fransa’da resmi olarak absent yasaklı içki statüsüne geçer.

Absent (Yeşil Peri) Yasak Mı?

Hayır, yeşil peri bugün yasak değil. İlerleyen yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar gösterir ki thujone bileşeni sanıldığı gibi zararlı bir madde değildir. 35 mg/l oranıyla üretilmek şartıyla absent aromalı içecek olarak tekrar piyasaya girer. 2010 yılında ise yasak tamamen kalkar. 2019 yılında da absentin başkenti Pontalier coğrafi işaret almaya hak kazanır.

Yeşil Peri (Absent) Nasıl İçilir?

Geleneksel absent tüketimde Fransızlar absent ritüeli demektedir. Çünkü hazırlanması hem belli bir zaman almakta hem de özel bazı ekipmanlar kulanılması gerekmektedir. Özel delikli bir kaşık olan “fr.pelle” kürek, absent hazırlamak için kaçınılmaz bir araçtır. Diğer malzemeler ise bir absent çeşmesi ve bardaklardır.

Öncelikle bardağın içine absent eklenir, daha sonra absent kaşığı bardağın üzerine yerleştirilir. Ardından, kaşığın delikli kısmına şeker koymak gerekiyor. En son işlem olarak ise absent çemesinden taze su yardımıyla şekeri eritmek yeterli olacaktır.

Ancak, popüler kültürde şekeri yakarak eritmek gibi bir ritüel var. Bu ritüel, alkol oranını belli miktarda düşürüyor. Böylece daha kolay bir içim sunuyor.Alevli haliyle tüketimin Çek Cumhuriyeti’nde çıktığına dair bir söylenti mevcut. Ancak unutmamak gerekir ki gerçek geleneksel ritüelde alev yoktur.

Yeşil Perili Kokteyl Tarifi

Pontarlier’de Yaz

Highball bardak kullanarak içinde hazırlayabileceğiniz bir içecektir. İhtiyacınız olan malzemeler: 2 cl absent, 2 cl limon suyu, 6 cl greyfurt suyu ve 2 cl şeker kamışı şurubu. Son olarak greyfurt kabuğu rendesi ekleyebilirsiniz ve buzla servis edebilirsiniz.

Kış ayları devam ederken, sıcak şarap tarifine yer verdiğimiz bu yazımıza da göz atmayı unutmayın.

Bonne dégustation !

Kaynakça:

https://www.absinthemarket.com/histoire-absinthe-interdiction

https://spirits-station.fr/absinthe-histoire-rituel-interdiction-fee-verte