Seçim yılı, Ukrayna savaşı ve alım gücü krizi kitap piyasasını hırpaladı. Fransız Kitapçıları Sendikası’na (Syndicat de la librairie française) göre yılın ilk 5 ayında piyasada %12’lik bir düşüş var.
Başkanlık seçimleri ile kitap satışlarının arası hiçbir zaman iyi olmadı. Her beş yılda bir seçim zamanında, yayıncıların da bildiği gibi, Fransızlar daha az roman alırlar. Bir de buna Ukrayna savaşının getirdiği gergin iklim ve hırçın ekonomik şartlar da eklenirse bütün göstergeler kırmızıya dönüyor. Öte yandan Fransız Kitapçıları Sendikası (FKS) ve Ulusal Yayıncılık Sendikası’na (UYS) göre hala kırmızı alarma geçmek için erken.
Ocak 2022’den bu yana kitapçılar satış rakamlarında yıllık %12 düşüş kaydetti. FKS’nin verdiği bu rakam yaklaşık 500 bağımsız kitap mağazasını temsil ediyor. Ancak FKS’nin genel delegesi Guillaume Husson uyarıyor:
“Bu sonucu yanlış yorumlamamaya dikkat edelim çünkü 2021 ile karşılaştırdığımızda, ki istisnai bir yıldı, %20’den fazla artış görüyoruz.”
Covid krizinin ortasında bile Fransızlar kitapçılara koşuyordu. “Kitapçılarımızı kurtarmalıyız” diyerek başlayan aktif hareketler tiyatrolar, sinemalar ve gösteri salonlarının Covid’den kötü bir şekilde etkilenmesiyle çoğalmıştı.
“Ancak normal bir yıl olan 2019’la karşılaştırınca tablo aslında çok daha az endişelendirici, çünkü satışlarda %13’lük bir artış görüyoruz”, diyor Guillaume Husson. Her ne kadar bu performanstan memnun olsa da, bir zaferden de bahsetmiyor Husson. Covid kriziyle birlikte “kitap kurtlarının ortalama sepetlerinde bir artış görülürken normalde daha az kitap okuyan birçok okuyucunun da okumayı bıraktığı gözleniyor. Onları hiç şüphesiz ki kaybettik ve bu da çok kötü bir haber.”
Ile-de-France bölgesindeki kitapçılar cirolarında %40 oranında bir düşüş olduğundan şikâyet etse de FKS buna pek şaşırmış değil.
“Paris ve banliyölerindeki kitapçılar bu durumdan en çok etkilenmiş olanlar olsa da, önceki yıl kitaplara olan ilginin artışından en çok faydalanan da yine onlar.”
Yükseliş ne kadar güçlü olursa, düşüş de o kadar acılı oluyor. Seine-Saint-Denis bölgesindeki Rosny-sous-Bois şehrinde Fnac’ın kütüphanesinde çalışan Caroline Vallat da bunu doğruluyor: “Yılın başından beri durum biraz felaket”. İyimserliğini hala koruyan genç kadın gülümseyerek şöyle diyor: “Okuyucuyu yakalamak için yaratıcılığımızı tekrar iki katına çıkartmamız lazım.”
UYS’de ise daha sakin bir hava hâkim: “Geçen yıla göre genel olarak %4’lük bir düşüş gözlemliyoruz, ancak 2019’la karşılaştırdığımızda ise iki haneli bir artış var. Panik yapmayı bırakıp her şeyi yeniden bağlamına oturtmayı hatırlamamız gerekiyor.” diyor Genel Müdür Pierre Dutilleul. Dutilleul’e göre Kültür Kart sayesinde büyük bir patlama yaşanan çizgi roman ve mangalarda hafif bir düşüş kaydediliyor. UYS’nin başkanı olan Vincent Montagne ise geçenlerde müjdeyi vermişti: “Kitap piyasası düşüşte ama kitaplar bir şekilde ekranların baştan çıkarıcılığına direnmeyi başardı.”
Yazar: Asım Kaya
Kaynak: Sandrine BAJOS, Le Parisien; https://www.leparisien.fr/culture-loisirs/livres/cest-un-peu-la-catastrophe-faut-il-sinquieter-de-la-baisse-des-ventes-de-livres-27-06-2022-WCVZ2A6UMNF2PCO3YUEK7VOE6A.php
