Turizm, sanat, kültür, edebiyat… Bugüne dek Fransa hakkında hep bunları konuştuk. Şimdi ise Fransa’nın bilim ve teknolojide dünyada çığır açan icatlarından bazılarına birlikte göz atalım. Fransız icadı olduğunu bilmiyor olabileceğiniz 10 icat ile karşınızdayız.
Hesap Makinesi
Ünlü Fransız filozof Blaise Pascal‘in hesap makinesinin mucidi olduğunu biliyor muydunuz? Aynı zamanda bir matematikçi olan Pascal, vergi toplamakla yükümlü babasının işlerini kolaylaştırmak için o zamanlar Pascaline veya aritmetik makinesi olarak adlandırdığı hesap makinesini icat eder.
Bisiklet
Bugün kullandığımız bisikletin atası sayılabilecek pedallı ilk bisiklet, 1861 yılında Pierre Michaux tarafından icat edilmiştir. Daha önce de bugünkülerin ilk örneği sayılan araçlar olsa da pedallardan yararlanma fikri Michaux’ya aittir. Sonraları Michaux’nun tasarımının yerini bugünkü zincirli mekanizma alır. Ancak pedallar bisikletin değişmez parçası olarak kalır.
Konserve
Yiyecekleri konserveleme yöntemi de bir diğer Fransız icadı olarak kabul edilir. Napolyon Savaşları sırasında çok miktarda yiyeceği korumanın bir yolunu bulana ödül verileceği duyurulur. Bira üreticisi ve şekerleme ustası Nicholas Appert, pişmiş gıdaların hava almayacak şekilde kavonozlandığında bozulmadığını fark eder. Appert, yiyecekleri kavonozda konserveleme yöntemi geliştirir ve vadedilen ödülü 1810’da alır.
Braille
Görme engellilerin yazı yazıp kitap okumasını sağlayan Braille alfabesi, genç yaşta görme yetisini kaybeden Louis Braille tarafından icat edilmiştir. Louis Braille, Charles Barbier’nin bir eserinde söz ettiği “gece yazısı” adlı kurgusal bir yazı biçiminden esinlenmiştir. İlk olarak 1829 yılında sunulan Braille alfabesi, 1837 yılında revize edilip bugünkü halini almıştır.
Asprin
En yaygın olarak kullanılan ilaçlardan biri olan asprin de bir Fransız icadı olarak kayıtlara geçer. Asprini ilk olarak 1853’te Charles Frederic Gerhardt oluşturmuştur. Ayrıca bu ilaç günümüzde Dünya Sağlık Örgütü’nün “temel ilaçlar” listesindedir.
Stetoskop
Tıp alanındaki bir diğer Fransız icadı da stetoskoptur. 1816’da doktor René Laennec, kadın bir hastasının kalbini dinlemek için kulağını hastanın göğsüne dayamaya çekinmiştir. Bunun üzerine o zamana dek bu yöntemle yapılan muayeneyi, rulo yapılmış bir kağıt ile yaptığı basit bir düzenek yardımıyla uygulamış ve stetoskopun temellerini atmıştır.
Sütyen
Kadınların postürünü desteklemek amacıyla yıllarca kullanılan korselerin sonu… 1889’da Herminie Cadolle, kadınlara rahatlık sağlaması için üst bedeni tamamen sıkan korseyi ikiye böler. Yalnızca göğsü destekleyen üst kısmı üretmeye başlar. Geleneksel korselere göre daha rahat olan ve kadınlara hareket özgürlüğü sağlayan bu yeni çamaşır, kısa sürede eski korselerin yerini alır. Ayrıca Türkçedeki sütyen kelimesi de Fransızca destek anlamına gelen “soutien”den gelir.
Fotoğraf
İlk fotoğrafın nerede ve ne zaman çekildiğini hiç merak ettiniz mi? Cevap: 1826 veya 1827 Fransası. Joseph Nicéphore Niépce, 1822 yılında doğal bir asfalt kullanarak ilk fotorezisti icat etti. Ardından bundan yaklaşık 4-5 yıl sonra dünyanın ilk fotoğrafı olarak kabul edilen yukarıdaki kareyi çekti.
Katlanır Şemsiye
Şemsiyenin icadı çok eski çağlara ve Mezopotamya’ya dayanır. Güneşten korumak için yapraklardan yapılan ilk şemsiyelerin zamanla işlevi ve tekniği değişmiştir. Bugün yağmura karşı bir bariyer olarak kullandığımız şemsiyeler, katlanabilir hale Fransa’da getirilmiştir. 1705’te Kral XIV.Louis’yi etkileyip ayrıcalıklı sınıfa dahil olmak isteyen Jean Marius, üç parçaya ayrılabilen bir şemsiye tasarlar. Parçalanıp çantaya sığabilen bu şemsiye kralın ilgisini çeker ve Marius 5 yıl boyunca ülkedeki tüm şemsiye üretimini tekeline alır.
Zımba
Zımbanın XV.Louis’nin sarayında ortaya çıkan bir Fransız icadı olduğunu biliyor muydunuz? Sarayda kullanılan zımbaların her birinin üstünde sarayın damgası vardı. Ancak 19.yüzyılda kağıt kullanımının artmasıyla birlikte kağıtları birleştirici bir alete ihtiyaç da baş gösterdi. Bunu fırsat bilen Amerikalı iş insanı George McGill kendi üretip pazarladığı zımbanın patentini aldı.
Son olarak, Fransa hakkında ilginç bilgileri derlediğim önceki yazıma göz atmayı unutmayın!
Kaynakça
https://petitsfrenchies.com/10-inventions-francaises-qui-ont-revolutionne-le-monde/
https://interestingengineering.com/innovation/45-of-the-greatest-french-inventions-of-all-time