Dökülen kahverengi yapraklar sonbaharın gelişinin bir işareti olsa da eylül ve ekim ayında Fransa’da rekor sıcaklıklar oldukça endişe verici bir tablo ortaya koyuyor. Fransa’da şimdiye kadar ölçülen en sıcak eylül ayını geride bıraktıktan sonra ekim ayında Fransa, çarşamba gününe kadar ikinci bir sıcak hava dalgası yaşayacak.
Fransa’da kaydedilmiş en sıcak eylül ayı
Météo France, Fransa’da eylül ayında ortalama sıcaklığın 21,1°C olduğunu kaydetti. Böylece Météo France, ölçümlerin başladığı 1900 yılından beri en sıcak eylül ayı olduğunu söyledi.
Fransa’da eylül ayında kaydedilen sıcaklıklar 1991-2020 normallerinin 3,6°C fazla üzerinde
Fransa’nın ulusal meteoroloji ajansında iklim bilimci olan Christine Berne, şimdiye kadar hiçbir eylül ayının 3°C anomaliyi aşmadığını söylüyor.
Öte yandan bazı bölgelerde ise anomaliler 1991-2020 normallerinin 4 derece üzerine çıktı. Bu bölgelerin arasında Centre-Val-de-Loire, Île-de-France, Bourgogne-Franche-Comté ve Auvergne-Rhône-Alpes yer alıyor.
Sadece Fransa’da değil, dünyada rekor sıcaklıklar
AB’nin Dünya gözlem ve izleme programı Copernicus’un İklim Değişikliği Servisi 5 Ekim’de raporunu paylaştı. Rapora göre Eylül 2023 küresel ölçekte de kayıtlara geçen en sıcak eylül ayı oldu.
Rapor, dünya çapında eylül ayı sıcaklıklarında 1991-2020 dönemine kıyasla 0,93°C artış yaşandığını gösteriyor.
Küresel ısınmanın rolü ve iklim değişikliğinin etkileri
Bir yandan iklim değişikliği sıcak hava dalgalarının yaz mevsiminin ötesine uzamasını desteklediğinden bu seviyede yüksek sıcaklıkları mümkün kılıyor. Öte yandan ise Güney Avrupa üzerinde hareket eden Sahra hava kütleleri küresel ısınmayla birlikte daha da fazla ısınıyor.
Christine Berne Libération gazetesine verdiği röportajda, yaşanan geç sıcaklıkların küresel ısınmayla bağlantısına dikkat çekiyor.
Her şeyin küresel ısınmadan kaynaklanmadığını da dile getiriyor. Ancak küresel ısınma olmasaydı sıcaklıkların bir kademe daha düşük olacağını söylüyor.
Geç yaşanan sıcaklıklıkların, 2010 yılından beri arttığına ve yaz mevsimini uzatan iklim değişikliğinin bir özelliği olduğuna dikkat çekiyor. Özellikle de uzun süreli kuraklık riski hakkında bizi uyarıyor.
İklim değişikliği geleceğimizi nasıl etkileyecek?
Sonuç olarak Berne, her şeyin nasıl tepki vereceğimize bağlı olduğunu söylüyor. Eğer sera gazlarını aynı oranda salmaya devam edersek;
- 2030’dan sonra işlerin daha da kötüye gitmesini,
- sıcak hava dalgalarının mevsimlere yayılmasını,
- kuraklık ve yangınlar üzerinde büyük etkiler yaratmasını bekleyebiliriz.
Bununla birlikte, COP28 (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı) 30 Kasım–12 Aralık arasında yer alacak.
Böylece Copernicus İklim Değişikliği Servisi Direktör Yardımcısı Burgess, konferansa az süre kalmışken iklim krizi için eyleme geçilmesinin öneminin altını çiziyor.
Rekor bir yazın ardından eylül ayında gözlemlenen ve yılın bu dönemi için eşi benzeri görülmemiş sıcaklıklar, rekorları olağanüstü bir miktarda kırdı. Bu ekstrem ay, 2023’ü en sıcak yıl olma yolunda ilerleyen ve sanayi öncesi ortalama sıcaklıkların yaklaşık 1.4°C üzerinde olan şüpheli bir birincilik onuruna itti. COP28’e iki ay kala, iddialı iklim eylemi için aciliyet duygusu hiç bu kadar kritik olmamıştı.
Copernicus İklim Değişikliği Servisi (C3S) Direktör Yardımcısı Samantha Burgess
Kaynakça:
- https://meteofrance.com/actualites-et-dossiers/actualites/le-mois-de-septembre-le-plus-chaud-jamais-observe-en-metropole
- https://www.liberation.fr/environnement/climat/episode-de-chaleur-cette-annee-en-france-on-nest-pas-encore-sortis-de-lete-20231005_QVEM4I7HFNC57HBVY22YKRGVLI/
- https://climate.copernicus.eu/copernicus-september-2023-unprecedented-temperature-anomalies
- https://www.lemonde.fr/planete/article/2023/10/02/meteo-france-annonce-des-niveaux-de-chaleur-inedits-en-france-jusqu-a-35-7-degres-enregistres-dans-les-pyrenees-atlantiques_6191959_3245.html
- https://www.liberation.fr/environnement/climat/la-france-connait-son-mois-de-septembre-le-plus-chaud-jamais-enregistre-selon-meteo-france-20230929_ARKFDLON5JBVBE23TE2OYSSACQ/?redirected=1
