Tam 8 yıl önce bugün, 13 Kasım 2015’te, Fransa tarihinin en kanlı terör saldırılarından birisini yaşadı. Akşam saatlerinde başlayarak gece yarısına kadar devam eden silahlı ve bombalı saldırılar ülkeyi yasa boğdu. 13 Kasım saldırıları, Fransa’nın yaşadığı en büyük acılardan birisi olarak hafızalara kazındı. Üzerinden geçen 8 yıla rağmen acısı hala taze olan bu olayları gelin kısaca hatırlayalım.
Fluctuat Nec Mergitur Ne Anlama Geliyor?
13 Kasım saldırıları, “Fluctuat Nec Mergitur” deyişiyle anılmaktadır. 1853 Kasım’ından bu yana başkentin resmi sloganı olan Latince bu cümle, Fransızca “il est battu par les flots, mais ne sombre pas” anlamına gelir. Türkçeye ise “Dalgalar tarafından hırpalanır, ancak batmaz” şeklinde çevirebiliriz.
Bu deyiş, tarihinde pek çok doğal felaket, savaş ve işgal yaşayan Paris’in felaketlere asla boyun eğmeyeceği, teslim olmayacağı ve her zaman güçlü bir biçimde yaşama devam edeceğini anlatır. Dolayısıyla, ülkeyi ve başkenti yasa boğan 13 Kasım saldırıları sonrası yeniden kullanımı artmış, “teröre boyun eğmeyeceğiz” mesajı vermiştir.
13 Kasım 2015: Fransa’nın Acı Günü
13 Kasım 2015 tarihinde, Paris’in sakin bir akşamı, terörün gölgesinde karanlığa büründü. Fransa’nın başkenti Paris, tarihindeki en kanlı terör eylemlerinden birine tanık oldu. Yerel saatle 21:16’da başlayan ve şehrin birinci, onuncu ve on birinci bölgelerini sarsan silahlı ve bombalı saldırılar, bir futbol maçından tiyatro salonlarına, huzurlu restoranlardan barlara kadar geniş bir alana yayıldı.
Stade de France’taki bombalı eylem ile başlayan saldırılar, daha sonra Paris’in merkezine ilerledi. İkinci saldırı, Paris 10’uncu bölgedeki Le Petit Cambodge isimli restoran ve Le Carillon isimli bistroyu hedef aldı. 3, 4, 5 ve 6. terörist eylemler ise Paris’in 11. bölgesinde meydana geldi. Hedef alınan mekanlar şu şekilde:
- Café Bonne Bière
- Casa Nostra Restoranı
- Bataclan
- Bar La Belle Équipe
- Bistrot-restaurant Comptoir Voltaire
Saldırılar, geniş bir çevreye yayılarak ve birbiri ardına gerçekleştirilerek, salınmak istenen “hiç bitmeyecekmiş” korkusu artırılmaya çalışılmıştır.
Bataclan ve Stade de France: Terörün Hedef Aldığı İkonik Mekanlar
Bataclan tiyatrosunda bir rehin alma eylemi ve Stade de France’da üç bombalı saldırı gerçekleştirildi. Fransa ve Almanya milli takımları arasında oynanan dostluk maçı sırasında patlamalar meydana geldi ve stadyum yakınlarında bulunan bir bar ile bir restoran iki intihar bombacısı tarafından hedef alındı. Cumhurbaşkanı Hollande’ın da tahliye edilmesiyle, olayın vahameti tüm dünya çapında gözler önüne serildi.
Özellikle Bataclan, kanlı saldırıların merkezini oluşturdu. 3’ü terörist, konsere katılan toplam 90 kişi hayatını kaybetti. Olayları bütün gerçekliğiyle seyretmek ve tanıkların anlatımlarına şahitlik etmek isterseniz, Netflix 13 Kasım Paris Saldırıları adıyla bir mini dizi yayınladı.
Kayıplar ve Yaralılar: Fransa’da 13 Kasım’ın Acı Bilançosu
IŞİD tarafından üstlenilen bu vahşi saldırılar sonucunda 131 masum insan hayatını kaybetti ve 413 kişi yaralandı. Binlerce insanın gözü önünde gerçekleşen bu saldırılar, bir ulusun kalbine saplanan acı bir hançer oldu.
Adalet Arayışı: 13 Kasım Saldırganları Yargılandı!
Saldırının üzerinden geçen yaklaşık altı yılın ardından, Fransa halkı saldırıların adalet önünde hesaplaşmasını bekledi. 2021 yılında Paris Adalet Sarayı’nda başlayan dava, kurbanların ve tüm ülkenin yaralarına merhem olmayı amaçlıyordu.
Nihayet Fransa’da 13 Kasım 2015 saldırılarının iddianamesi, 10 Haziran 2022 tarihinde mahkeme huzurunda okundu. Savcı, “sözlerine ve gözyaşlarına rağmen ideolojisine sadık kalarak pişmanlığını ifade edemeyen” Salah Abdeslam’ın ömür boyu hapis cezasına çarptırılmasını talep etti. Bilindiği üzere Abdeslam, 13 Kasım yargılamalarının hayatta kalan tek sanığıydı. Yaşları 20 ve 31 arasında değişen diğer 7 sanık kendini patlatarak ölmüş veya öldürülmüştü. Hakim karşısına ilk defa Nisan ayında çıkarılan Abdeslam ise, mahkeme huzurunda mağdur ve maktul ailelerinden kendisini affetmelerini istemişti.
Davaya ilişkin karar, 29 Haziran 2022’de verildi. 130 kişinin ölümü ile sonuçlanan 13 Kasım 2015 saldırılarının hayatta kalan tek sanığı olan Salah Abdeslam, müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Fransız Gastesi olarak biz de bu haberi “Terör Müebbete Mahkum Edildi” başlığıyla vermiştik.
13 Kasım terör yargılamalarının hayattaki tek sanığı Salah Abdeslam, hakkında verilen müebbet hapis cezasına karşı istinaf yoluna başvurmamış ve böylelikle dosya kesinleşerek kapanmış olmuştu.
Unutulmayacak Bir Trajedi: 13 Kasım Saldırıları ve Sonrası
13 Kasım saldırıları, sadece Fransa’nın değil, tüm dünyanın güvenlik ve terörle mücadele anlayışını derinden sarsmıştır. Bugün bile, o gece yaşanan dehşet anları, terörün insanlık dışı yüzünü ve beraberinde getirdiği acıları unutmamızı engelliyor.
Biz de bu saldırılarda hayatını kaybeden kimselerin yakınlarının acılarını paylaşıyor, kendilerine baş sağlığı diliyoruz. Bu vesileyle, 2022 yılında ve yine bir 13 Kasım gününde, İstanbul’da meydana gelen patlamada hayatını kaybedenlerin yakınlarına da baş sağlığı diliyoruz.
Son olarak, Fransa’daki bu acı olayın üzerinden henüz 1 yıl dahi geçmeden, 2016 Temmuz’un da terörün korkunç yüzü Fransa’da bir kez daha kendisini göstermişti. Nice’te gerçekleşen saldırılara ilişkin yargılamaları ve tüm detayları, misafir yazarımız Zülal Ayyüce sizler için Gasteniz’de kaleme almıştı. İlgili yazıya bu linke tıklayarak erişebilirsiniz.
