9 Haziran tarihinde gerçekleşecek Avrupa Seçimleri kapsamında tam 49,5 milyon Fransız seçmen sandık başına gidecek. Peki Fransızlar bu seçimde kimlere oy verecekler? İlk olarak seçim sisteminden bahsettiğimiz bu yazımızda, ardından parti politikalarına geniş bir parantez açacağız. Ayrıca Avrupa Parlamentosu seçimlerinde aday olan Fransızlara da bu yazımızda yer verdik. Şimdi gelin birlikte bunların tamamını inceleyelim.
Avrupa Parlamentosunda 81 koltuk Fransız milletvekillerine ayrıldı. Almanya’dan sonra Fransa en çok temsil edilen ikinci ülke konumunda. Koltuk sayılarının belirlenmesinde ülkelerin nüfusu baz alınıyor. Koltuk dağılımındaki sınırlamaları da atlamamak gerekir. Hiçbir ülke altı vekilin altında veya doksan altı vekilin üzerinde temsil edilemez. Bu bağlamda Almanya doksan altı vekille parlamentodaki yerini alıyor. Malta ise altı vekille temsiliyetini sağlıyor. Ancak bu vekiller parlamentoda ülkelerini değil tüm Avrupalıları temsil ediyor. Her vekil ülkesinden bağımsız olarak politik görüşüne uygun bir politik grupta yer alıyor.
Ulusal partiler Avrupa partilerine üye olabiliyorlar. Fransızlar bu seçimde aslında yine ulusal partilere oy verecekler. Her parti 81 kişilik bir liste hazırlamak mecburiyetinde. Listenin birinci sırası o partinin temsilcisi konumunda. Partilere şimdi sırayla göz atalım.
Jordan Bardella – Rassemblement National
Marine Le Pen’in doğal lideri olduğu partinin resmi olarak başkanlığını Jordan Bardella yürütüyor. Parti aşırı sağ söylemleriyle öne çıkıyor. Bardella genç ve medyatik ve genç bir lider. Daha önce partinin gençlik kolları başkanlığını yürüttü. 2019 Avrupa seçimleri sonunda %23 oy alarak 23 koltuk elde etti. 2024 seçimlerinde Bardella’nın anketlerde oylarını arttırdığını görüyoruz. Milletvekilliği son derece eleştiri konusu haline geldi. Bardella’nın parlamentoda aktif olmaması kamuoyunda eleştiri konusu. Tüm bunlara rağmen anketlerde birinci sırada yer alıyor. Ayrıca en büyük tezi olarak “Avrupa Milleti” yerine, “Milletler Avrupası” söylemi karşımıza çıkıyor.
Valérie Hayer – Renaissance
Valérie Hayer, Fransa’da Emmanuel Macron’un partisi olan Renaissance’ın liste başı adayı. Kendisi aynı zamanda Federal Avrupa söyleminin taşıyıcısı olan Renew Europe partisinin de liderliğini yürütüyor. Bu görevi Stéphane Séjourné’nin Fransa Dışişleri Bakanı olarak atanmasından beri sürdürmekte. Avrupa Parlamentosunda daha çok bütçe alanında çalışmalarda bulundu. Avrupa Kalkınma Planı ve AB’nin kendi kaynaklarını kullanma gibi çalışmalar yürüttü. Partisi tarafından aday gösterilmesini şu cümleyle ifade etti: “Cumhurbaşkanının bana olan güveni beni onurlandırdı ve bana sorumluluk yükledi. Tüm enerjim ve kararlılığımla kendimi bu kampanyaya vereceğim.”
Raphaël Glucksmann – Parti socialiste
Glucksmann, seçimlerde sol cephenin ilk sıradaki temsilcisi durumunda. Kendisi aynı zamanda yazarlık da yapıyor. 2019 Avrupa seçimlerinde Sosyalist Parti %6 oy alarak 6 milletvekili kazandı. Seçim anketlerine göre Glucksmann grubu %12 civarlarında görünüyor. Raphael Glucksmann, insan hakları konularında kendi grubuyla görüş ayrılıkları yaşıyor. AP İnsan Hakları Komisyonu başkan yardımcılığı ve Yabancı Ülke Müdahaleleri Özel Komisyonu başkanlığını yürütüyor.
Manon Aubry – La France insoumise
Jean-Luc Melenchon’un adıyla bütünleşen La France insoumise (Boyun Eğmeyen Fransa) bu seçimlerde de aynı liderle yoluna devam ediyor. Manon Aubry, 2019 yılı seçimlerinde de liste başı olarak görev aldı. %6,3 oranında oy alarak 6 vekille Avrupa Parlamentosundaki yerini aldı. Aubry, parlamentodaki Sol Parti’nin eş başkanlığını da yürütüyor. Fransa’nın en aktif AP milletvekillerinden biri olan Aubry, diğer adaylar karşısında da bu tezini savunuyor. Parlamentoda en çok çalıştığı konular arasında yolsuzlukla mücadele ve işçilerin serbest dolaşımı yer alıyor.
François-Xavier Bellamy – Les Républicains
Les Républicains (Cumhuriyetçiler) eski cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy tarafından kuruldu. Felsefe öğretmeni olan François-Xavier Bellamy, partiyi Avrupa seçimlerinde temsil ediyor. Cumhuriyetçiler son üç dönem boyunca kan kaybediyor. 2019 öncesinde 20 vekille AP’de olan parti, 2019 yılında %8,5 oy alarak 8 vekile kadar düştü. Anketlere 2024 yılında yüzde %7 oy alması bekleniyor. Bu durum partinin bir. vekil kaybetmesi anlamına geliyor. Bu düşüşe rağmen Bellamy, son beş yıldır en medyatik Fransız Avrupa milletvekilleri arasında yer aldı. Görevi boyunca Ukrayna Savaşı’ndan göç paktına, nükleerden tarıma kadar birçok konuyla ilgili çalışmalar yürüttü.
Marie Toussaint – Les Ecologistes
Yeşiller koalisyonunun Fransa’daki temsilcisi olan Ekolojistleri Marie Toussaint temsil ediyor. 2019’da Yannick Jadot liderliğinde %13,5 oy alan parti, anketlere göre %6 noktasına gerilemiş durumda. Uluslararası çevre hukukçusu olan Toussaint, Avrupa Parlamentosunda Yeşiller Partisinin başkan yardımcılığını yürütüyor. Çalışmaları arasında iklim adaletini sağlama, küresel ısınmayla mücadele ve karbon emisyonunun azaltılması gibi konular yer alıyor.
Marion Maréchal – Reconquête
Marine Le Pen’in yeğeni olan Marion Maréchal, 2017 yılında Rassemblement National’dan ayrıldı. Ardından 2021 yılı itibariyle Eric Zemmour tarafından kurulan Reconquête (Yeniden Fetih) partisine katıldı. Partinin başkan yardımcısı olan Maréchal, Avrupa seçimlerinde partinin listesini temsil ediyor. Anketlere göre parti, Avrupa seçimleri sonucunda %5,5 oy oranına sahip olacak.. Bu da partinin vekil kazanabilmesi anlamına geliyor. Reconquête, Le Pen’in partisi Rassemblement National’in çizgisinden daha da sağda yer alıyor. Partinin temel vurgusu, Fransa’yı göçten ve islamcılıktan korumak. Son olarak, gelelim partinin vaatlerine. Partinin önerileri arasında Fransa’yı korumak için ulusal sınır, Avrupa sınırı ve sınırötesi sınır şeklinde üç aşamalı bir koruma fikri yer alıyor.
İçişleri Bakanlığının yayınladığı bilgilere göre seçime 38 farklı liste katılıyor. Bu yazımızda %5 sınırını geçen tüm partileri sizlere anlatmaya çalıştık.
Pazar günü oy vermeyi unutmayın!
Seçimler hakkında daha detaylı bilgi için bu yazımıza göz atabilirsiniz.